Gambia, a trip down memory lane

Gambia, a trip down memory lane

Mijn recente reis naar Gambia (november 2015) maakte ook veel herinneringen los. Achttien jaar geleden was het, dat ik voor het eerst in West-Afrika was. In Guinée Bissau hebben Bernd de Bruijn (nu werkzaam voor Vogelbescherming Nederland) en ik in 1997 een achttal studenten opgeleid tot vogelteller, in opdracht van de CWSS. In plaats van dat er enkele keren per jaar Europeanen die kant op vlogen om de vogels te tellen, werd het nu tijd om lokale mensen op te leiden tot vogelteller, zodat met een e-mailtje dezelfde data kon worden verkregen. Met behulp van een tolk gaven wij de Portugeessprekende jongens zo goed en zo kwaad als het ging les in herkenning van Bonte Strandlopers, Kanoeten en vooral veel Krombekstrandlopers, maar ook Lepelaars, Groenpootruiters, Regenwulpen, grote hoeveelheden sterns en natuurlijk alle Afrikaanse soorten in de omgeving. We gebruikten vooral de Latijnse namen, zodat we voor het belangrijkste werk rechtstreeks met de studenten konden praten. Bernd en ik werden behoorlijk overweldigd door de meest fantastische Afrikaanse soorten, van African Paradise Flycatcher (een vogeltje van ongeveer 17 centimeter met een staart van nog eens 17 centimeter!) tot de reusachtige Abyssinian Ground Hornbills, in het Nederlands ook wel Hoornraaf of Bromvogel genoemd (110 centimeter lang en 4 kilo zwaar!). Iedere minuut die we vrij hadden liepen we rond in de omgeving volstrekt gebiologeerd door de natuur. In zee zwommen Hump-backed Dolphins voor de kust, we vonden slangen waarvan 'onze' studenten vertelden dat je na een beet nog ongeveer een dag te leven had als je niet naar het ziekenhuis ging. "Hoever is het ziekenhuis?" vroegen wij natuurlijk meteen. "Ongeveer 2 dagen reizen", was het antwoord... Vliegende honden vlogen 's avonds rond op zoek naar fruitbomen om te foerageren en 's morgens weer terug naar de slaapplaats. Veel vogels die we zagen waren niet opgenomen in de Collins-gids die we hadden (het beste dat er toen was met meer dan 1000 soorten, waarvan slechts 500 afgebeeld) of stonden alleen in tekst beschreven bij 'Allied species' van een meer of minder vergelijkbare soort. Zo herinner ik me nog goed dat we de vogel hierboven op de foto zagen en dat die niet stond afgebeeld in de gids. We dachten aan een soort robin-chat, want daar vlogen daar meer soorten van rond, zoals de White-crowned en de Snowy-crowned Robin-chat, maar ook bij de allied species stond niets zinnigs hiervoor. We maakten een beschrijving van de vogel en noemden hem de 'Diarrhea-crowned Robin-chat'. Later in '97, toen de Senegal-Gambia-gids van Barlow & Wacher uitkwam, kon de vogel aan de hand van onze beschrijving alsnog gedetermineerd worden. Het was de Yellow-crowned Gonolek (die overigens als Barbary Shrike wel degelijk in de Collins Birds of West Africa stond, maar voor ons kennelijk toentertijd volstrekt onherkenbaar getekend). De foto hierboven heb ik pas in Gambia gemaakt. Het is nog niet eenvoudig, dat vogels kijken!